Polsko-francuski panel podczas VI Europejskiego Kongresu Małych i Średnich Przedsiębiorstw
w dniu 11 października 2016
Metropolie dla przedsiębiorczości. Polskie oczekiwania i europejskie doświadczenia
Przebieg panelu:Cz. I panelu
g. 11:30-13:30
Konsolidacja obszarów miejskich i metropolitalnych jako czynnik wzrostu i konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw
Uczestnicy panelu:
Prowadzący: Robert PYKA, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Dom Miasta Saint-Etienne w Katowicach
Uczestnicy panelu:
Deborah GALIMBERTI, Uniwersytet w Lyonie, Laboratorium TRIANGE (Francja)
Denis CHAMBE, Wicemer Miasta Saint-Etienne (Francja)
Dominique PARET, Dyrektor ds. Innowacji i Szkolnictwa Wyższego, Wspólnota Miejska „Saint-Etienne Métropole” (Francja)
Jean-Sébastien PONCET, Inkubator « Culture et Coopération » (Francja)
Wojciech SKRZYPEK, Dyrektor Biura GZM
Michał DĄBROWSKI, Doradca RIG, Członek Zarządu ds. strategii, Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych
Cz. II panelu
g. 14:00-16:00
Uczestnicy panelu:
Mariusz Błaszczak, Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji;
Wojciech Saługa, Marszałek Województwa Śląskiego;
Jarosław Wieczorek, Wojewoda Śląski;
Małgorzata Mańka – Szulik, Przewodnicząca Zarządu Górnośląskiego Związku Metropolitalnego, Prezydent Zabrza;
Marcin Krupa, Prezydent Katowic;
Zbigniew Szaleniec, Burmistrz Miasta Czeladź;
Stanisław Piechula, Burmistrz Miasta Mikołów;
Moderator: prof. zw. dr hab. Marek Szczepański, Uniwersytet Śląski w Katowicach
Problemtyka:
Współczesne procesy rozwojowe rozdarte są między dwie pozornie sprzeczne tendencje. Pierwsza związana jest z umiędzynarodowieniem rynków i koniecznością operowania strategią konkurencyjności na poziomie globalnym. Druga tendencja związana jest z fundamentalnym znaczeniem terytorialnych fundamentów nowoczesnej i innowacyjnej gospodarki. Chociaż nasze firmy i nasze pomysły muszą rywalizować z przedsiębiorstwami i pomysłami z najdalszych zakątków globu, to swoją przewagę budują dzięki kreatywności i inwencji, która bierze swój początek w specyficznych uwarunkowaniach lokalnych, które wyzwalają ludzką kreatywność.
Kluczowymi nosicielami tej kreatywności są małe i średnie przedsiębiorstwa ze względu na ich zakorzenienie w lokalnych sieciach współpracy, wysoki poziom zaufania, a nade wszystko ich reaktywność i adaptacyjność względem nieustannie ewoluujących rynków.
Tam, gdzie zrozumiano, że rozwój nie może być dłużej generowany z poziomu centrum, państwo zaczęło się koncentrować na tworzeniu strategii globalnej, zasad kooperacji oraz kontroli praworządności i spójności społecznej. Świadomości tej towarzyszy wzmacnianie jednostek samorządowych, przy jednoczesnej zmianie terytorialnej architektury Państwa, na optymalną dla pobudzania terytorialnych podstaw rozwoju. W praktyce oznacza to między innymi tworzenie „metropolii” oraz wzmacnianie pozycji regionów, które mają towarzyszyć i wspierać małych i średnich przedsiębiorców w momencie ich wyjścia na rynki globalne.
To największe obszary miejskie kumulują dzisiaj wszystkie niezbędne czynnik dla rozwoju gospodarki opartej na wiedzy. To w nich skupiają się przedstawiciele nauki, biznesu, sztuki i władzy publicznej. Ich bliskość przestrzenna potencjalnie sprzyja procesom kooperacji i wzajemnego uczenia się, których produktem są nowe wartości i pomysły, przekładające się na innowacyjne produkty. Zatem o sile narodowej gospodarki decyduje współcześnie siła i autonomia aglomeracji miejskich, których rosnąca samodzielność wyzwala nowe pokłady kreatywności ich mieszkańców.
Nakreślona powyżej strategia staje się udziałem wielu europejskich państw. Także Francja uchodząca za Państwo scentralizowane naznaczonego bezwzględną dominacją Paryża istotnie zmienia funkcjonowanie szczebla terytorialnego.
Pakiet trzech reform wprowadzonych w latach 2014-2015 tworzy z mocy ustawy 12 metropolii, z których 3 będą miały status specjalny, redukuje liczbę regionów z 22 do 13, aby mogły konkurować z tymi w Niemczech i Hiszpanii oraz ponownie rozgranicza kompetencje poszczególnych szczebli samorządu terytorialnego. Francuski rząd liczy, że przeniesienie dynamiki rozwojowej na metropolie, pozwoli wyzwolić się francuskiej gospodarce ze stagnacji. We Francji zdano sobie sprawę, że globalny wyścig trwa i nie można się na niego spóźnić. Na początku 2016 roku Wspólnota Aglomeracji Saint-Etienne Metropole przekształciła się we Wspólnotę Miejską, dzięki czemu zyska nowe kompetencje i dodatkowe środki. Już teraz myśli się tam o kolejnym etapie, jakiem jest wejście na poziom Metropolii w ścisłej współpracy z Lyonem, który od 2015 roku jest pierwszą francuską Metropolią będącą pełnoprawną jednostką samorządu terytorialnego.
Pytaniem otwartym pozostaje, gdzie w tym wyścigu znajduje się obecnie Polska? Już od blisko 10 lat toczą się w tym kraju debaty na temat stworzenia struktur koordynujących i zarządzających w obszarach metropolitalnych – jak dotąd bez skutku. Tymczasem wspólne planowanie przestrzenne, zarządzanie komunikacją, drogami, budowanie wspólnej strategii rozwoju i wsparcia dla wzrostu konkurencyjności MiŚP, stanowią warunki konieczne szybkiego rozwoju obszarów miejskich miejskich, a tym samym gospodarki narodowej. Wydaje nam się, że mamy na to wszystko czas, tymczasem nasi globalni partnerzy i konkurencji nie marnują ani chwili…