Dom Miasta Saint-Étienne w Katowicach

Saint-Etienne, europejska stolica wzornictwa przemysłowego

Kluczowym momentem w najnowszej historii Saint-Etienne, miasta, które wyrosło na przemyśle ciężkim, którego upadek przypada na koniec XX wieku, było oparcie jego nowych ścieżek rozwoju na kulturze. Połączenie przeszłości przemysłowej z twórczą aktywnością w obszarze kultury w sposób naturalny skierowało Saint-Etienne w stronę „wzornictwa przemysłowego” (design’u), które stanowi obecnie wizytówkę miasta.

Film prezentujcy potencjał miast Saint-Etienne we Francji

Strategia rozwoju w oparciu o kulturę była realizowana w Saint-Étienne od schyłku lat 80, a jej głównym aktorem było miasto oraz związek międzygminny Metropolii Saint-Étienne. W pierwszej fazie polegało to głównie na zagospodarowywaniu pod inwestycje dawnych terenów oraz obiektów przemysłowych i ich komercjalizacji na preferencyjnych warunkach. Jednak pod wpływem obserwacji doświadczeń północnoamerykańskich, miasto zaangażowało się w proces budowy obiektów – wizytówek z udziałem międzynarodowych sław w dziedzinie architektury, co miało nadać miastu renomę oraz międzynarodowy charakter i mogło być podstawą efektywnego marketingu terytorialnego. W ten właśnie sposób zaproszono Ricardo Bofill’a, znanego architekta, do prac nad master planem dla nowego centrum miasta. W Saint-Etienne zaczęły wyrastać „spod piór” gwiazd światowej architektury emblematyczne obiekty, jak Maison de l’emploi (siedziba urzędu pracy – 2005 r.) projektu Rudy Ricciotti’ego, czy słynny Zénith (wielofunkcyjna sala koncertowa – 2008 r.) projektu Normana Foster’a. Warto w tym kontekście wspomnieć także o Kościele Świętego Piotra w Firminy, gminie należącej do związku komunalnego Saint-Etienne Metropole, dzieła Le Corbusier ukończonego w 2006 roku.

 

Najlepszym jednak przykładem wpisującym się w strategię rozwoju poprzez inwestycje w obiekty kultury jest renowacja i rozbudowa Cité du designe (Centrum design’u) powstałego w 2009 roku przy udziale architektów Finn Geipel et Giulia Andina na terenie dawnej Państwowej Manufaktury Broni (Manufacture Nationale d’Armes), która stała się siedzibą której Wyższej Szkoły Sztuk Pięknych i Design’u.   W 2010 roku Saint-Etienne wzbogaciło się o kolejny emblematyczny budynek, la Cité administrative (siedziba związku międzygminnego Metropolii Saint-Étienne) projektu Manuelle Gautrand, francuskiej architekt, autorki między innymi projektu muzeum sztuki współczesnej w Lille. Zwieńczeniem tej strategii jest budowa w pobliżu Centrum design’u, częściowo w dawnych halach fabrycznych, nowej siedziby teatru La Comedie de Saint-Etienne, której oficjalne otwarcie nastąpiło 16 października 2017 roku.

 
Dysponując nowymi obiektami kultury i użyteczności publicznej, miasto mogło stać się organizatorem dużych, międzynarodowych wydarzeń kulturalnych, jak chociażby organizowanego od 1995 roku festiwalu Kultura w mieście (Art dans la ville). Jednak największym sukcesem okazało się być międzynarodowe Biennale Design’u, którego pierwsza edycja odbyła się w 1998 roku, a kolejne przyciągające tysiące uczestników z całego świata, uczyniły z Saint-Étienne jedną ze stolic europejskiego i światowego wzornictwa przemysłowego. Nie bez znaczenia była także renowacja i rozbudowa stadionu Geoffroy Guichard, co pozwoliło na organizację w Saint-Étienne meczy w ramach Euro 2016.